Kompassen oriëntatiesporten

ORIËNTATIELOOP: MET EEN KOMPAS GERAAKT U NOOIT HET NOORDEN KWIJT!

Het kompas is ongetwijfeld een cruciaal instrument om zich te kunnen oriënteren tijdens een oriëntatieloop. Dit onmisbare accessoire behoort eigenlijk zelfs tot het DNA van deze discipline. Er bestaan verschillende types die - in functie van uw behoeften - wel of juist niet aan te raden zijn. Zo zijn er exploratiekompassen, pedagogische kompassen, plaatkompassen, peilkompassen en duimkompassen. Hoewel ze u allen het noorden aanwijzen, hebben ze ook hun specifieke bijzonderheden op maat van elke activiteit.

Het exploratiekompas

Als musketonhaak of multifunctioneel: het exploratiekompas is vooral een klein gadgetvoorwerp dat ideaal is om tijdens een scoutskamp, survivalstage of trektocht kennis te maken met oriëntatie. Dit compacte en praktische voorwerp zorgt ervoor dat u in geval het noorden nooit kwijtgeraakt. Toch is dit kompas niet bepaald ideaal om kaart en terrein met elkaar te verbinden door het kompas bovenop de kaart te leggen.

Plaatkompas

Het plaatkompas is het standaard kompas dat overal te vinden is. Het is vlak en doorzichtig en is gemaakt om op een kaart gelegd te worden. Het kompas heeft een magnetische naald die u het noorden aanwijst en een pijl die u de te volgen richting toont zodra u een azimut gemaakt hebt (een hoek in het horizontale plan tussen de richting van een voorwerp en een referentierichting). Doorgaans heeft een plaatkompas ook een zijdelingse gradatie om de afstand te meten in functie van de kaartschaal en een draaiende wijzerplaat om uw azimut mee te bepalen.

Het peilkompas

Het peilkompas werkt volgens hetzelfde principe als het plaatkompas, maar heeft ook een spiegel om te kunnen peilen. Het is dus specifiek ontwikkeld om visueel contact met een verafgelegen richtpunt te vergemakkelijken. Omdat het zo precies is, wordt het nog steeds vaak gebruikt door militairen.

Het duimkompas

Zoals de naam al doet vermoeden, wordt het duimkompas aan de duim bevestigd. Kompas voor linker- of rechterduim? Dat is belangrijk! Doorgaans wordt dit kompas in de zwakste hand gedragen: zo houdt u de sterkste hand vrij bij het lopen, om uw evenwicht te houden, vegetatie uit de weg te duwen en de kaart vast te houden.

HOE EEN KOMPAS VOOR ORIËNTATIELOPEN KIEZEN?

Tijdens een oriëntatieloop is het kompas cruciaal voor het vinden van de bakens waarop een naaldponser zit om de kartonnen controlekaart te doorponsen. Voordat u een kompas voor oriëntatielopen koopt, houdt u het beste rekening met een paar criteria die bepalen of uw instrument wel bij de discipline past:

• Het gebruik : voor schoolgebonden en pedagogisch gebruik moet een kompas voor oriëntatielopen vooral sterk en duurzaam zijn. Om schokken en slecht weer te weerstaan moet het dus van plastic zijn.
• Het gewicht : het kompas moet licht zijn, tussen 20 en 50 g. Om het gemakkelijker te dragen, kan het eventueel voorzien zijn van een haakje, touwtje of sleutelhanger.
• De maat : Voor de jongsten is een plaatkompas voor oriëntatielopen dankzij de grotere afmetingen het makkelijkst te hanteren. Voor recreatief of competitief gebruik is een compact kompas aanbevolen.
• De schaal : afhankelijk van het niveau waarop u de sport bedrijft, zult u hoe dan ook een kompas met een precieze schaal nodig hebben: 1/25.000 - 1/50.000. Voor wedstrijden kan de gradatie in centimeter of millimeter zijn. Voor kampioenschappen in het oriëntatielopen biedt een peilkompas de nodige precisie.
• De loep: een loep maakt u het leven veel gemakkelijker bij het precisielezen van een kaart.