Je hebt niet (meer) de gewoonte om te schakelen op de fiets? Het correcte gebruik van een derailleur blijft een mysterie voor je? Laten we een kijkje nemen in de wereld waar je de juiste versnelling voor de goede snelheid moet kennen, en vooral het juiste moment om te schakelen!
Het principe is 120 jaar oud en berust op een onderdeel van de fiets waarmee je het verzet van de fiets kunt wijzigen. Dat onderdeel is de derailleur die de ketting verandert van positie zodat je gemakkelijker kunt trappen.
Meestal heeft een MTB twee derailleurs, één vooraan om het blad te kiezen en één achteraan om het juiste tandwiel te selecteren.
Je hoeft maar de rechtershifter te gebruiken om stapsgewijs van versnelling te veranderen. De ketting naar een groter tandwiel overbrengen, maakt trappen gemakkelijker.Een kleiner tandwiel maakt het trappen zwaarder.
Met de linkershifter kan je van blad veranderen.Fietsen wordt zwaarder als je een blad met meer tanden kiest. Het verschil in verzet voel je meer dan bij een verandering van tandwiel.
Het signaal wordt via een kabel doorgegeven van de shifter naar de derailleur.Die verplaatst een geleiding zodat de ketting zich verplaatst, en het is door te trappen dat de ketting volledig in positie valt.
Daarom mag je de shifters alleen gebruiken en van versnelling wisselen wanneer je aan het trappen bent.
~Opmerking: Bij mountainbikes kan je bij de shifters zonder je handen te verplaatsen, maar dat is niet altijd het geval bij bepaalde racefietsen en ook niet bij kinderfietsen.Op die modellen zijn de versnellingshendels soms op het frame gemonteerd.Je kind moet dus eerst leren het evenwicht te bewaren op de fiets wanneer hij het stuur met één hand loslaat voordat het kan schakelen.
Om zelf het nut van versnellingen goed te begrijpen, geven we je een paar oefeningen. Probeer op een lichte helling telkens een van drie verschillende versnellingen.
1. Eerst zet je de ketting op het grootste blad en het kleinste tandwiel.
2. Opnieuw de helling op, maar nu met het kleinste blad en het grootste tandwiel.
3. Probeer het ten slotte met het middelste blad en een tandwiel in het midden.
In het eerste geval gaat trappen moeilijk en doet het pijn aan de benen.
Met een zeer soepele versnelling (tweede poging) raak je sneller buiten adem en ga je traag vooruit.
De meest efficiënte versnelling is dus de laatste van de drie, waarmee je voldoende snelheid kan halen om de inspanning te doen.
De ondergrond
Als de ondergrond droog is en goed berijdbaar kan je in een hogere versnelling rijden dan bij modder.
De helling
Gebruik voor hellingen omhoog een lagere versnelling dan op een vlak stuk. Omgekeerd, bij afdalingen, kun je een paar tanden minder kiezen en een groter blad selecteren.
Zijn er hindernissen?
Algemene regel: pas je versnelling aan zodat je de hindernis kan nemen, maar denk ook verder.Tijdens je manoeuvre moet je letten op je techniek en kan je niet schakelen.
Selecteer dus voor de hindernis een iets soepelere versnelling waarmee je erna nog steeds snel kan vertrekken.
Je conditie/training
Door regelmatig te trainen win je aan kracht en kun je een groter verzet aan dan zonder training.
Je moet met verschillende zaken rekening houden wanneer je van versnelling verandert. Onthoud dus dat er geen toverformule is om de juiste versnelling exact te bepalen. Probeer het vooral uit en ga daarbij op je gevoel af... bij een vergissing van versnelling kan je altijd bijstellen!
