Slow travel en duurzaamheid

Twee vriendinnen, vergezeld met Britt’s hond Otis, babbelen uitbundig over hun passies: duurzamer leven en reizen. Wij vuurden enkele vragen op hen af die je ook in onze podcast kan beluisteren.

Hoe werd (gewoon) Britt, sustainabrittly?
Britt: Ik ben eigenlijk met duurzaamheid  opgegroeid. Grotendeels door mijn mama, die erg groen en bewust leefde. Zij had een buitenverblijf in de kempen en elk weekend trokken wij daar naartoe. Daar leefden we erg back-to-basic: er was geen stromend water en geen elektriciteit. Die mentaliteit is iets waarmee ik opgroeide en ook de duurzaamheid in mij aanwakkerde.

Daarna ben ik een tijdje minder met duurzaamheid in mijn leven bezig geweest, dit was tijdens mijn studentenperiode en ook jammer genoeg de periode dat ik mijn mama verloor. Maar na mijn afstuderen begon het te knagen, miste ik de groene draad in mijn leven en begon ik er bewuster weer mee om te gaan. Ondertussen ben ik al meer dan 6 jaar zeer bewust met  duurzaamheid bezig.

Mensen koppelen duurzaam vaak aan duurder. Geloof je in dat stigma?
Britt: Ik ga dat stigma toch even tegenspreken, want ik weet niet dat dat een stigma is en dat dit onwaar is. Het is zo dat heel veel spullen die we aankopen gewoon te goedkoop zijn, want producenten houden in hun kostprijs vaak geen rekening met de ‘externaliteiten’. Dit zijn niet gecompenseerde kosten, door derden gemaakt en die ook geen rekening houden met mens en milieu. Enkel een lage verkoopprijs is de prioriteit en dat is helemaal niet duurzaam. Ik vind duurzaamheid niet duur, reguliere producten zijn volgens mij vaak gewoon te goedkoop.

Wat wel zo is om een product duurzaam in materie te maken, is dat er gegrepen wordt naar andere materialen (grondstoffen of samenstelling) of processen en die hebben vaak een hogere kostprijs. En daardoor wordt duurzaamheid exclusief en daar vestigt zich het probleem. Hierdoor wordt al snel de koppeling gemaakt dat duurzaamheid duur is en dat hoeft niet zo te zijn. Je kan ook duurzaam leven zonder meer geld uit te geven, je hoeft bijvoorbeeld niet voor een nieuw t-shirt in biokatoen te kiezen maar je kan in de plaats kiezen voor een tweedehands t-shirt.

Fleur, Is het makkelijk om in je dagdagelijkse routine duurzaam leven toe te passen?
Fleur: Ik ben in de eerste plaats heel geïnspireerd geraakt en bewust geworden door Britt. En met de tijd gaat duurzaam leven over gewoontes creëren en dat is in het begin moeilijk omdat het verandering vraagt. Maar eens je ermee begint wordt het snel iets wat je dagelijks doet en sta je er minder bij stil. Ik vind duurzaam leven heel comfortabel en eenvoudig, maar alles draait om die moeilijke periode van gewoonte-wisseling en ik vond een uitdaging om dit soms vol te houden of in oude patronen terug te vallen.

Britt: Ik sluit mij helemaal aan bij wat Fleur zegt. Duurzaamheid is voornamelijk een gedragsverandering, veel meer dan kiezen voor een ander product. Hoe makkelijk is het om duurzaam te leven? We weten allemaal dat het moeilijk is om gewoontes te veranderen. Het mooie is wel, eens je dit gedaan hebt is het wel simpel. Ik geef altijd als tip mee: als je 30 keer iets hetzelfde doet, creëer je een gewoonte.
Duurzaamheid wordt ook vaak te complex gemaakt, er wordt heel vaak bekeken en vergeleken: “ is die duurzamer dan dat?”. Hierdoor raken veel mensen verloren in kwesties, maar je kan bijvoorbeeld ook spullen huren in de plaats van kopen. En dan maakt het helemaal niet uit van welk materiaal er gebruikt wordt of wat de kost hiervan is. Maar ik begrijp de verwarring en discussies ook, ikzelf deed er 6 jaar over om me er goed in te verdiepen.

Groeit de online community van duurzaamheid? Britt, merk je dit op via je eigen kanalen?
Britt: Dat is moeilijk om objectief te beantwoorden, omdat ik er compleet in zit. En dan heb ik al snel de neiging om dat te overschatten. En ik stel me ook de vraag gezien er online meer verteld wordt over duurzaamheid, dat dit zich ook letterlijk vertaald in duurzaam leven. Het is een heel populair thema om over te praten, dat is een feit. En de manier waarop, daar ben ik altijd een beetje kritisch over.

Fleur, wat is jouw gevoel daarbij? Je staat er iets verder van dan Britt.
Fleur: Ik zie wel meer dingen als vroeger, ik ben wel iemand die bewust online op zoek gaat naar inspirerende profielen. En die vind ik wel omdat ik er bewust naar zoek.
Britt: Daar sluit ik me bij aan, je gaat selectief op zoek en je vindt wel wat. En het algoritme doet jouw ook de profielen weer terug vinden.

Naast sustainability is slow travel ook een woord dat we vaker zien verschijnen. Wat is voor jullie slow travel?
Fleur: Een beetje back to basic gaan een heel vereenvoudigde versie van reizen. En dat spreekt mij ook heel erg aan, zo even resetten. Gewoon reizen, niet veel spullen meenemen en niet veel om aan te denken. Weinig prikkels en gewoon genieten

Britt: Dat is het voor mij ook, maar anderzijds ook het tempo waaraan ik reis. We leven in een leefwereld waarin je je x-aantal dagen verlof zo goed mogelijk spendeert. En hierdoor wil je die aantal dagen zo snel mogelijk en zoveel mogelijk beleven en spenderen. En slow travel is het omgekeerde, je neemt meer je tijd. Iets wat misschien moeilijker is om te doen met sommige jobs of omstandigheden.

Slow travelling gaat ook samen met loskoppelen en bewust worden, trekken jullie dan ook de natuur in?
Britt: Absoluut, zoals ik al vertelde kom ik van een slow-travel- familie en nu ga ik daar wat naar terug, op vlak van reizen. En de natuur is wel het fijnste om in te zijn, ik ben helemaal geen city-tripper van aard.

Fleur: Ik hou wel echt van rust in de natuur, het geeft me een traag gevoel. En hierdoor kan ik heel veel dingen vergeten en loslaten. Zelfs de wandeling die we vanmorgen maakten deed al heel veel deugd om zo tot rust te komen.

Britt: Ik vind dat de natuur ook antwoord op de vraag: wat is slow travel, want dat is gewoon leven op het ritme van de natuur. Opstaan wanneer de zon opgaat en gaan slapen als ze ondergaat. Moe mogen worden, wanneer de dieren ook moe zijn. Dat is echt het fijnste ritme om in te zitten.

Als jullie reizen, hoe lang zijn jullie weg? Een lange periode? Of kies je bewust voor meerdere momenten in het jaar om te onthaasten?
Fleur: Ik reis vooral korte periodes, een namiddag in de natuur kan al deugd doen of een weekend weg. Ik ben eigenlijk nog maar een keer voor een langere periode weg geweest en dat was één maand lang. En dan merk je meteen dat je in een ander ritme valt en hier leer je jezelf ook heel hard kennen.

Britt: En dat vind ik het moeilijks aan slow travel, hoe ik leef als ik reis. Dat is compleet anders als hier thuis, ik heb het elke keer zo moeilijk na een reis, zeker een trage reis. Eens thuis overvalt de snelheid van het leven mij enorm en dan heb ik toch wel een tijdje nodig voor de overgang naar het werkritme.

Fleur: Klopt, maar elke keer wil ik graag wel iets meenemen uit dat trager ritme. Dat vergt aanpassing, maar dat wil ik graag behouden.

Reizen is ook verplaatsen, hoe probeer je hier bewust met het milieu om te gaan?
Britt: Ik neem bewust het vliegtuig niet meer. En onlangs ging ik op surfreis en berekende ik de C02 uitstoot van de auto en het vliegtuig en die bleek minder te zijn voor het vliegtuig. Maar we waren niet op hotel, we leven dan in de auto en onze afdruk is hierdoor minimaal. De verplaatsing of ook logistiek heeft bij reizen de minste impact, de grotere impact is verblijf, voeding en activiteiten. Ik wil ook voor mijzelf wat afstand nemen van de fixatie van hoe men best verplaatst en eerder kiezen voor de traagste optie.

Is een verblijfplaats van belang tijdens jullie reis? Krijgt iets een specifieke voorkeur?
Fleur: Daarin speelt de omgeving meer een rol bij mij. Het is gewoon het idee om meteen in een groene omgeving te zijn dat prioritair blijft, de slaapplaats maakt mij minder uit. Dat mag een tent of een huisje zijn.

Britt: Voor mij ook, het gaat veel meer om het gevoel dat de plek je geeft dan de accomodatie die er is.

Hebben jullie tips hoe je die plekjes kan vinden?
Britt: Je kan best advies vragen aan lokale mensen en slow travelling werkt dit ook een beetje in de hand. Je hebt en kan de tijd nemen om te zien waar je toekomt en waar het je naartoe leidt. Dat heb ik uit ervaring geleerd dat als je tijd neemt door met lokale mensen te babbelen, dat je op mooiste plekjes komt.

Fleur: Durven wachten en rondkijken en last minute gaan vragen of er nog een plaatsje is. Ik durf ook tripadvisor te raadplegen om reviews te lezen en te schrijven. En ga vooral op je gevoel af.

Britt: Met onze van gebruiken wij ook de app park 4 night (https://park4night.com/) en soms doen we wel wat opzoekwerk. Maar bij elke standplaats rijden we ook eens rond om te kijken of er iets anders is en zo komen we uit op mooiere plekjes.

Als jullie reizen, koken jullie dan meestal zelf of eten jullie bewust lokaal?
Fleur: Ik hou ervan als ik op reis ga dat ik daar ook leef en dingen doe. Gewoon inkopen gaan doen en zelf koken, daar word ik gelukkig van. Elke avond gaan uit eten hoeft niet voor mij, af en toe zeker wel, maar ik exploreer en ontdek wel graag de lokale markt.

Britt: Lokale voeding en zelf koken is ook wel meest duurzame manier van reizen. Ik vind het geen fijn gevoel om vaak uit eten te gaan, dat past niet bij mij. Het is ook wel een charme om in de campervan op die halve meter keuken een maaltijd te bereiden.

Kan je duurzaam omgaan met eten op reis?
Britt: Dat kan zeker, ik zou hier al een hele podcast op zich over kunnen maken. Maar op reis eten is natuurlijk niet anders dan thuis. Met mate eten en niet weggooien, zoveel mogelijk lokaal aankopen en seizoensgebonden. Soms vind ik het op reis praktischer dan thuis, bijvoorbeeld als je aan een kustgebied bent dan ga je sneller de lokale vis eten.
Persoonlijke hygiëne: dit zijn toch ook wel heel wat producten die impact hebben, welke neem je mee op reis? en welke net niet?

Britt: Het merendeel niet natuurlijk. De dag van vandaag zijn er heel weinig producten die je kan gebruiken in de natuur, hiermee bedoel ik je wassen in of aan een rivier. Onze producten zijn hier niet op afgestemd, maar misschien is dit ook niet nodig? Als ik reis ben ik hier ook minder mee bezig en durf ik het loslaten en stink ik gewoon 2 weken lang. Je hoeft je niet elke dag te wassen of op te maken en parfum te spuiten. Ik vind dat leuk om het met mate wat meer los te laten.

En tandpasta?
Britt: Ik vroeg me dat vanmorgen af. Ik heb lang naar een duurzaam alternatief gezocht, vroeger maakte ik hem zelf met cocos-olie en bicarbonaat. Jammer genoeg werkte dit niet voor mij. Na heel veel zoeken vond ik tabletjes om mijn tanden mee te poetsen. Maar ik durf niet zeggen in welke mate deze impact hebben om in de natuur je tanden te poetsen. Natuurlijk heb je meestal wel de mogelijkheid om je tanden te poetsen bij een kraantje en een riool.

Je kleerkast is ze veranderd doorheen de jaren? Koop je bewuster?
Britt: Ik heb in het algemeen al niet zo een uitgebreide kleerkast en ik vind het belangrijk dat ik mijn kledij in alle contexten kan dragen. Ik kleed me minder naar gelegenheid, maar ik heb zoveel mogelijk kleding die ik overal kan dragen.

Fleur: Ik heb dan best wel wat sportkleren, maar daar koop ik duurzamer dan mijn alledaagse kledij. Dat vind ik heel moeilijk om niet te kopen of bewust mee om te gaan. En bij sportkledij gaat dat vanzelf.

Hoe komt dat?
Fleur: Bij sport denken we heel functioneel en bij alledaagse kleren laten we ons meer leiden door trends of druk van anderen. En ik kleed mij heel erg naar hoe ik mij voel en dat verschilt van dag tot dag en hierdoor heb ik een uitgebreide kleerkast.