De vo2max bij het lopen 

De VO2max is de maximale hoeveelheid zuurstof dat het lichaam kan gebruiken per tijdseenheid. Om het eenvoudig uit te leggen, is het de hoeveelheid zuurstof dat de longen kunnen opnemen en overdragen in het bloed, en de spieren kunnen opvangen. Het wordt uitgedrukt in 2 verschillende eenheden: in liter of milliliter zuurstof per minuut (l/min) of per kilogram lichaamsgewicht (ml/min/kg). De eerste eenheid wordt absoluut genoemd, terwijl de tweede relatief of genormaliseerd is, waardoor de vergelijking tussen twee atleten met verschillende lichaamsbouw mogelijk is.

Terwijl de eerder minder sportieve volwassenen waarden laten optekenen van om en bij de 30 à 40 ml/min/kg, scoren uitblinkers in uithoudingssporten (lopen, trail, langlaufen ...) recordwaarden van 85 tot 90 ml/min/kg. Tussen deze twee extremen schommelen de meeste lopers, en wie weet ook jij, met waarden tussen de 40 en 65 ml/min/kg.

Terwijl je dit leest, stel je je ongetwijfeld de vraag: en wat is nu mijn VO2max? Om deze te kennen, moet je lopen (in een lab of op de piste) met een toestel waarmee je je gasontwikkeling kan analyseren, waarmee je op elk moment je zuurstofverbruik kan meten. Het is dit soort inspanning dat je levert wanneer je dokter een test voorschrijft bij een sportdokter.

Maar we moeten het zeggen, er bestaat weinig kans dat je op een dag met een nauwkeurige meting je VO2max zal kennen. Maar dat hoeft helemaal geen ramp te zijn, want je hebt hem helemaal niet nodig voor je dagelijke trainingen. Studies hebben wel aangetoond dat de waarde van je VO2max vaak geassocieerd wordt met de waarde van je maximale aerobe snelheid (MAS), wat eigenlijk je laagste snelheid omvat bij een maximaal zuurstofverbruik. En het is net deze relatie tussen VO2max en MAS die ons interesseert, vooral omdat de MAS makkelijk kan berekend worden aan de hand van een test op de piste (Léger-Boucher test, shuttle-test, etc.)

De VO2max is een van de belangrijkste prestatiefactoren bij uithoudingsbeproevingen. Indien het je doel is, moet je hem dus zien te verbeteren, ongeacht de afstand van de wedstrijd die je voorbereidt. De studies van de Franse onderzoekster Véronique Billat hebben aangetoond dat de VO2max verbetert wanneer je loopt aan waarden kortbij je MAS, en in het bijzonder de tijd die je aan deze waarden kan lopen. Om een duidelijk beeld te scheppen: hoe meer tijd je besteedt aan 95% (of meer) van de fysiologische waarden (hartslag, ademhaling), gemeten bij je MAS, hoe meer je je VO2max zal verbeteren.

De eerste factor is onomkeerbaar: je genen. En hieraan zal je niets kunnen doen, net zoals je bijvoorbeeld niets kan veranderen aan de structuur van je haar: we zijn nu eenmaal niet allemaal hetzelfde. Je VO2max wordt genetisch bepaald, zoals wel meerdere prestatiefactoren. We kunnen 5 factoren opsommen die bij elk individu de VO2max zullen beïnvloeden: ventilatie, het zuurstoftransport in het bloed, je hartcapaciteit om je bloed te laten circuleren, het vermogen van het bloed om de spieren te bereiken en de capaciteit van je spieren om de zuurstof op te vangen. Andere beperkende factoren zijn onder andere de leeftijd (je VO2max neemt af met het ouder worden), het geslacht (mannen laten hogere waarden optekenen dan vrouwen), of de hoogte (10% afname per hoogteverschil van 1000m).